ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕੁਨ ਮਨੋਰੰਜਨ ਰਾਏ ਦੁਆਰਾ ਆਰਟੀਆਈ ਯਾਨੀ ਸੂਚਨਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਵੇਂ 8810.65 ਮਿਲੀਅਨ ਨੋਟ ਛਾਪੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 7260 ਮਿਲੀਅਨ ਨੋਟ ਹੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਹਨ।
ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਹਾਈਵੇਅ ਲੁੱਟ ਦੀ ਖਬਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਲੁੱਟ ਵੀ ਛੋਟੀ ਨਹੀਂ, 88 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਦੀ..! ਆਰਟੀਆਈ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਲਗਭਗ 8810.65 ਮਿਲੀਅਨ ਨੋਟ ਛਾਪੇ ਸਨ, ਪਰ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਕੋਲ ਸਿਰਫ 7260 ਮਿਲੀਅਨ ਨੋਟ ਹੀ ਪਹੁੰਚੇ। ਲਗਭਗ 1550 ਮਿਲੀਅਨ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚੇ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਪ੍ਰੈਲ 2015-ਮਾਰਚ 2016 ਕਰੰਸੀ ਨੋਟ ਪ੍ਰੈਸ, ਨਾਸਿਕ ਦੁਆਰਾ 210 ਮਿਲੀਅਨ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਛਾਪੇ ਗਏ, ਜੋ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚੇ। ਤਾਂ ਕੀ ਇਹ ਸਾਰੇ 1760 ਕਰੋੜ ਯਾਨੀ ਲਗਭਗ 176 ਕਰੋੜ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਏ? ਜੇਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕੱਢੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਕਰੀਬ 88 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ।
ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਆਰਟੀਆਈ ਦੁਆਰਾ ਕਾਰਕੁਨ ਮਨੋਰੰਜਨ ਰਾਏ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਰੰਸੀ ਨੋਟ ਪ੍ਰੈਸ, ਨਾਸਿਕ ਨੇ 2015 ਤੋਂ ਮਾਰਚ 2016 ਦਰਮਿਆਨ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਲਗਭਗ 375.450 ਮਿਲੀਅਨ ਨੋਟ ਛਾਪੇ ਸਨ। ਪਰ ਆਰਬੀਆਈ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਉਸ ਕੋਲ ਸਿਰਫ 345 ਮਿਲੀਅਨ ਦੇ ਨੋਟ ਹੀ ਪਹੁੰਚੇ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ, ਇੱਕ ਹੋਰ ਆਰਟੀਆਈ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਕਰੰਸੀ ਨੋਟ ਪ੍ਰੈਸ, ਨਾਸਿਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਰਘੂਰਾਮ ਰਾਜਨ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਹੋਣ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਅਪ੍ਰੈਲ 2015-ਮਾਰਚ 2016 ਦੌਰਾਨ 210 ਮਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ ਦੇ 500 ਦੇ ਨੋਟ ਛਾਪੇ ਗਏ ਅਤੇ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਭੇਜੇ ਗਏ।
ਕਰੰਸੀ ਨੋਟ ਪ੍ਰੈਸ, ਨਾਸਿਕ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਨਵੇਂ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਪਰ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੂੰ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਵੇਂ ਨੋਟ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਭਾਵ ਇਹ 21 ਕਰੋੜ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਵੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਜ਼ੀ ਬਿਜ਼ਨਸ ਨੇ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 3 ਸਰਕਾਰੀ ਟਕਸਾਲ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਕਰੰਸੀ ਨੋਟ ਛਾਪੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਮੁਦਰਾਨ ਲਿਮਟਿਡ ਹੈ, ਜੋ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਦੂਜੀ ਕਰੰਸੀ ਨੋਟ ਪ੍ਰੈਸ ਹੈ, ਜੋ ਨਾਸਿਕ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਪ੍ਰੈਸ ਹੈ, ਜੋ ਦੇਵਾਸ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਕਰੰਸੀ ਨੋਟ ਇੱਥੇ ਛਾਪੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਵਾਲਟ ਵਿੱਚ ਭੇਜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਅਜੀਤ ਪਵਾਰ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ‘ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸਾਧਿਆ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ‘ਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਅਜੀਤ ਪਵਾਰ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਾਸਿਕ, ਦੇਵਾਸ ਅਤੇ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ‘ਚ ਛਾਪੇ ਗਏ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਅਰਬਾਂ ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਅਖਬਾਰ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਨੋਟ 2016 ਵਿਚ ਕਰੰਸੀ ਫੈਕਟਰੀ ਵਿਚ ਛਾਪੇ ਗਏ ਸਨ, ਪਰ ਉਹ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਖਜ਼ਾਨੇ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ।